De kracht van verbondenheid: Niemand leeft voor zichzelf (Huub Oosterhuis)

05 Oct 2024

Gebedsintenties voor de maand november 2023

Wat als we echt zouden geloven dat niemand leeft voor zichzelf? Hoe zou onze wereld er dan uitzien? Deze vraag, centraal in het werk van dichter en theoloog Huub Oosterhuis, raakt aan een diepmenselijke behoefte aan verbondenheid en zingeving. 'Niemand leeft voor zichzelf' is meer dan een slogan; het is een oproep tot solidariteit, een uitnodiging om verder te kijken dan ons eigenbelang.

De uitspraak 'Niemand leeft voor zichzelf' resoneert met een oeroud verlangen naar gemeenschap en betekenis. In een wereld die steeds individualistischer lijkt te worden, biedt deze gedachte een tegenwicht, een herinnering aan onze onderlinge afhankelijkheid. Huub Oosterhuis, bekend om zijn poëtische en vaak kritische reflecties op geloof en maatschappij, heeft deze woorden tot een krachtig symbool gemaakt voor een meer humane en rechtvaardige wereld.

Oosterhuis' werk, doorspekt met Bijbelse thema's en maatschappelijke betrokkenheid, benadrukt keer op keer het belang van gemeenschap. 'Niemand leeft voor zichzelf' is geen abstract ideaal, maar een concrete opdracht om ons in te zetten voor anderen, om verantwoordelijkheid te nemen voor de wereld om ons heen. Het impliceert een gedeelde verantwoordelijkheid voor het welzijn van de gemeenschap en de kwetsbaren in onze samenleving.

De oorsprong van de gedachte 'niemand leeft voor zichzelf' is terug te vinden in de Bijbel, met name in de brieven van Paulus. Oosterhuis geeft er echter een eigentijdse interpretatie aan, die aansluit bij de uitdagingen van onze tijd. Hij benadrukt dat het niet gaat om zelfopoffering, maar om een herdefiniëring van het 'zelf' als onderdeel van een groter geheel. Het is een pleidooi voor een leven waarin we onze talenten en gaven inzetten ten dienste van anderen.

De relevantie van 'niemand leeft voor zichzelf' is in onze huidige maatschappij misschien wel groter dan ooit. In een tijd van toenemende ongelijkheid, klimaatverandering en polarisatie, is de oproep tot solidariteit en gemeenschapszin essentieel. Het herinnert ons eraan dat we met elkaar verbonden zijn en dat ons eigen welzijn onlosmakelijk verbonden is met het welzijn van anderen. Deze verbondenheid vormt de basis voor een rechtvaardige en duurzame toekomst.

De kernboodschap van 'Niemand leeft voor zichzelf' is dat ons bestaan betekenis krijgt in relatie tot anderen. Het is een oproep tot engagement, tot het nemen van verantwoordelijkheid voor de wereld om ons heen. Het vraagt om een verschuiving van focus, van ik naar wij, van eigenbelang naar gemeenschappelijk belang. Deze gedachte kan ons inspireren tot concrete actie, tot het bouwen aan een meer rechtvaardige en solidaire samenleving. Denk bijvoorbeeld aan vrijwilligerswerk, donaties aan goede doelen, of simpelweg een luisterend oor bieden aan iemand die het nodig heeft. Elke kleine daad van solidariteit draagt bij aan een groter geheel.

Een veelgestelde vraag is hoe je 'niemand leeft voor zichzelf' in de praktijk kunt brengen. Begin klein, in je eigen omgeving. Wees attent voor de mensen om je heen, bied hulp waar nodig, en zet je in voor een gemeenschappelijk doel. Het gaat er niet om grote gebaren, maar om de kleine dingen die het verschil maken.

Een andere vraag is of 'niemand leeft voor zichzelf' betekent dat je jezelf moet wegcijferen. Integendeel, het gaat juist om het vinden van je eigen kracht en talenten, en die inzetten ten dienste van anderen. Door bij te dragen aan het welzijn van de gemeenschap, geef je ook betekenis aan je eigen leven.

Het concept 'niemand leeft voor zichzelf' kan ook worden geïnterpreteerd als een oproep tot duurzaamheid. Door zorg te dragen voor onze planeet, zorgen we ook voor toekomstige generaties. We leven niet alleen voor onszelf, maar ook voor degenen die na ons komen.

Huub Oosterhuis' werk biedt een rijke bron van inspiratie voor wie op zoek is naar zingeving en verbondenheid. Zijn gedichten en liederen, vaak gebruikt in vieringen en bezinningsmomenten, bieden troost, hoop en een uitweg uit individualisme en cynisme. Ze herinneren ons aan de kracht van gemeenschap en de schoonheid van een leven in dienst van anderen.

Concrete voorbeelden van 'niemand leeft voor zichzelf' zijn overal om ons heen te vinden. Denk aan de vrijwilliger die maaltijden rondbrengt aan ouderen, de activist die strijdt voor sociale rechtvaardigheid, of de leraar die zich inzet voor de ontwikkeling van zijn leerlingen. Het zijn mensen die hun eigenbelang overstijgen en bijdragen aan een betere wereld.

De essentie van 'niemand leeft voor zichzelf' is een oproep tot liefde en compassie. Het is een uitnodiging om ons hart te openen voor de ander, om te zien en te erkennen dat we met elkaar verbonden zijn. Deze verbondenheid is de bron van ware kracht en vreugde.

Tot slot, 'Niemand leeft voor zichzelf' van Huub Oosterhuis is een krachtige boodschap die ons uitdaagt om verder te kijken dan ons eigenbelang en ons in te zetten voor een meer rechtvaardige en humane wereld. Het is een oproep tot solidariteit, verbondenheid en verantwoordelijkheid, die resoneert met een diepmenselijke behoefte aan zingeving. Laten we ons inspireren door deze woorden en bouwen aan een toekomst waarin niemand alleen staat en iedereen zijn of haar unieke talenten kan inzetten ten dienste van de gemeenschap. Door te kiezen voor verbondenheid, kiezen we voor een leven vol betekenis en hoop, een leven waarin we echt iets kunnen betekenen voor elkaar en voor de wereld om ons heen. Deze boodschap is tijdloos en universeel, en zal ook in de toekomst een bron van inspiratie blijven voor wie streeft naar een betere wereld.