Waarom rijden treinen links? De geschiedenis ontrafeld

22 Sep 2024

Stel je voor: je staat op een perron, klaar om de trein te nemen. Plotseling doemt er in de verte een locomotief op - aan de linkerkant van het spoor! Voor veel mensen is het een alledaags gezicht, maar heb je je ooit afgevraagd waarom treinen eigenlijk links rijden?

Het antwoord ligt besloten in de geschiedenis van het spoorwegvervoer en gaat terug tot de begindagen van de stoomtrein. In deze blog duiken we in de fascinerende wereld van het linksrijdend treinverkeer. We ontrafelen de oorsprong, bespreken de voor- en nadelen en onderzoeken hoe deze keuze onze spoorwegen heeft gevormd.

De meeste landen in de wereld hanteren rechtsrijdend verkeer op de weg. Waarom wijkt het spoorwegsysteem dan af van deze norm? Om deze vraag te beantwoorden, moeten we terug in de tijd, naar de geboorte van de spoorwegen in Groot-Brittannië.

In de 19e eeuw legden Britse ingenieurs de eerste spoorlijnen aan. Destijds was links rijden de norm, zowel op de weg als op het spoor. Deze gewoonte vond zijn oorsprong in de middeleeuwen, toen ridders hun zwaard aan de linkerkant droegen. Door links te rijden, konden ze hun zwaardarm vrijhouden voor duels en aanvallen. Deze traditie zette zich voort in het weg- en spoorverkeer.

Toen de spoorwegen zich over de wereld verspreidden, namen veel landen het Britse systeem over, inclusief het linksrijdend treinverkeer. Dit gold met name voor landen die deel uitmaakten van het Britse Rijk, zoals India, Australië en Zuid-Afrika. In andere delen van de wereld, zoals continentaal Europa en Noord-Amerika, ontwikkelde het spoorwegsysteem zich onafhankelijk en koos men voor rechtsrijdend treinverkeer.

Vandaag de dag rijden treinen in een groot deel van de wereld nog steeds links. Hoewel er geen doorslaggevende voordelen zijn aan links- of rechtsrijdend treinverkeer, heeft de keuze voor linksrijdend treinverkeer enkele interessante gevolgen. Zo zijn de meeste seinen en spooraanduidingen aan de linkerkant van het spoor geplaatst. Ook de indeling van treinstations is vaak afgestemd op linksrijdend treinverkeer.

Hoewel linksrijdend treinverkeer in veel landen de norm is, zijn er ook landen waar treinen rechts rijden, zoals Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten. Dit kan leiden tot logistieke uitdagingen bij grensovergangen. Zo moeten treinen die van een land met linksrijdend treinverkeer naar een land met rechtsrijdend treinverkeer reizen, vaak van spoor wisselen op speciale grensstations.

De keuze voor links- of rechtsrijdend treinverkeer is uiteindelijk een kwestie van historische context en technische afspraken. Hoewel er geen eenduidig antwoord is op de vraag waarom treinen links rijden, biedt de geschiedenis van het spoorwegvervoer een fascinerend inzicht in de evolutie van onze transportinfrastructuur. Van de middeleeuwse ridders tot de moderne hogesnelheidstreinen, de keuze voor linksrijdend treinverkeer heeft zijn stempel gedrukt op de manier waarop we reizen en de wereld om ons heen ervaren.